خواص و کاربرد آلیاژ های آلومینیوم سری ۶۰۰۰
خواص و کاربرد آلیاژ های آلومینیوم سری ۶۰۰۰ را در این مقاله مطالعه نمایید.
آلیاژهای Al – Mg – Si به عنوان آلیاژهای ساختمانی با استحکام متوسط که دارای خواص خوب دیگری مثل جوش پذیری، مقاومت به خوردگی و مقاومت در مقابل ترک خوردگی تنشی هستند موارد مصرف زیادی پیدا کرده اند.
این آلیاژها برخلاف گروه ۵xxx که بیشتر به صورت ورقی استفاده می شوند اغلب در کارخانه تولید پروفیل آلومینیوم به صورت قطعات اکسترود شده کاربرد دارند و مقدار کمی به شکل ورق یا صفحه مصرف دارند.
آلومینیوم آلیاژی سری ۶۰۰۰: ویژگیها، مزایا و مقایسه با سایر آلیاژها
آلومینیوم یکی از پرکاربردترین فلزات در صنایع مختلف است و به دلیل قابلیت آلیاژسازی با عناصر مختلف، دارای انواع گوناگونی از آلیاژها میباشد که هر کدام دارای خواص و کاربردهای خاص خود هستند.
آلومینیوم آلیاژی سری ۶۰۰۰ یکی از پرمصرفترین آلیاژهاست که به دلیل ویژگیهای خاص خود، در بسیاری از کاربردهای صنعتی و ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
این مقاله به بررسی دقیقتر خصوصیات آلومینیوم آلیاژی سری ۶۰۰۰، مقایسه آن با آلیاژهای سریهای دیگر و بررسی کاربردهای آن میپردازد.
آلیاژ ۶۰۶۳ پر مصرف ترین آلیاژ این گروه است که به دلیل اکسترودپذیری بسیار خوب آن در ساخت پروفیلهای ساختمانی، قاب خودرو آئودی و سازه پلهای آلومینیومی (در چند کشور جهان از جمله نروژ) بکار رفته است.
پر استحکام ترین آلیاژ این گروه ۶۰۶۱ است که در ساخت سازه های دریایی و قاب های کامیون، واگن ها و لوله های توخالی کاربرد دارد.
از دیگر موارد کاربردهای این گروه می توان کاربرد ۶۰۶۶ – T6 با استحکام بالا برای قطعات فورج، ۶۱۱۱ برای پانل های خودرو با مقاومت به ضربه و فرورفتگی خوب، و ۶۱۰۱ برای ساخت سیم های انتقال برق با استحکام بالا و ۶۲۰۱ برای ساخت انتقال دهنده های الکتریکی نام برد.
معرفی آلومینیوم آلیاژی سری ۶۰۰۰
آلومینیوم آلیاژی سری ۶۰۰۰ ترکیبی از آلومینیوم، منیزیم (Mg) و سیلیسیوم (Si) است. وجود منیزیم و سیلیسیوم در این آلیاژ، قابلیت عملیات حرارتی را به آن میدهد و سبب بهبود خواص مکانیکی مانند استحکام، سختی و مقاومت به سایش میشود.
این سری آلیاژ به دلیل تعادل بین استحکام و شکلپذیری، در بسیاری از کاربردهای ساختاری و صنعتی به کار گرفته میشود.
مهمترین آلیاژهای این سری شامل ۶۰۶۱، ۶۰۶۳ و ۶۰۸۲ هستند که هر کدام دارای ویژگیها و کاربردهای مخصوص به خود میباشند.

گروه ۶xxx : آلیاژهای Al – Mg – Si
آلیاژهای گروه ۶xxx عملیات حرارتی پذیر بوده (به دلیل امکان تشکیل Si) و مقاومت به خوردگی عالی همراه با استحکام متوسط دارند و به راحتی جوشکاری می شوند.
استحکام این آلیاژها به اندازه گروه ۲xxx و ۷xxx نیست ولی شکل پذیری، قابلیت ماشینکاری، مقاومت در برابر خوردگی و تا حدی استحکام خوب دارند.
مهمترین ویژگی این آلیاژها خاصیت اکسترودپذیری آنهاست که این آلیاژها را به عنوان بهترین گزینه در کاربردهای ساختمانی و پروفیل سازی مطرح کرده است.
انواع آلیاژ آلومینیوم سری ۶۰۰۰ و عناصر آلیاژی این گروه
آلیاژ | مقدار آلومینیوم | عناصر آلیاژی |
۶۰۰۵ | ۹۸٫۷ | Si ۰٫۸; Mg ۰٫۵ |
۶۰۰۹ | ۹۷٫۷ | Si ۰٫۸; Mg ۰٫۶; Mn ۰٫۵; Cu ۰٫۳۵ |
۶۰۱۰ | ۹۷٫۳ | Si ۱٫۰; Mg ۰٫۷; Mn ۰٫۵; Cu ۰٫۳۵ |
۶۰۱۳ | ۹۷٫۰۵ | Si ۰٫۸; Mg ۱٫۰; Mn ۰٫۳۵; Cu ۰٫۸ |
۶۰۲۲ | ۹۷٫۹ | Si ۱٫۱; Mg ۰٫۶; Mn ۰٫۰۵; Cu ۰٫۰۵; Fe ۰٫۳ |
۶۰۶۰ | ۹۸٫۹ | Si ۰٫۴; Mg ۰٫۵; Fe ۰٫۲ |
۶۰۶۱ | ۹۷٫۹ | Si ۰٫۶; Mg ۱٫۰; Cu ۰٫۲۵; Cr ۰٫۲ |
۶۰۶۳ & 646g | ۹۸٫۹ | Si ۰٫۴; Mg ۰٫۷ |
۶۰۶۳A | ۹۸٫۷ | Si ۰٫۴; Mg ۰٫۷; Fe ۰٫۲ |
۶۰۶۵ | ۹۷٫۱ | Si ۰٫۶; Mg ۱٫۰; Cu ۰٫۲۵; Bi ۱٫۰ |
۶۰۶۶ | ۹۵٫۷ | Si ۱٫۴; Mg ۱٫۱; Mn ۰٫۸; Cu ۱٫۰ |
۶۰۷۰ | ۹۶٫۸ | Si ۱٫۴; Mg ۰٫۸; Mn ۰٫۷; Cu ۰٫۲۸ |
۶۰۸۱ | ۹۸٫۱ | Si ۰٫۹; Mg ۰٫۸; Mn ۰٫۲ |
۶۰۸۲ | ۹۷٫۵ | Si ۱٫۰; Mg ۰٫۸۵; Mn ۰٫۶۵ |
۶۱۰۱ | ۹۸٫۹ | Si ۰٫۵; Mg ۰٫۶ |
۶۱۰۵ | ۹۸٫۶ | Si ۰٫۸; Mg ۰٫۶۵ |
۶۱۱۳ | ۹۶٫۸ | Si ۰٫۸; Mg ۱٫۰; Mn ۰٫۳۵; Cu ۰٫۸; O ۰٫۲ |
۶۱۵۱ | ۹۸٫۲ | Si ۰٫۹; Mg ۰٫۶; Cr ۰٫۲۵ |
۶۱۶۲ | ۹۸٫۶ | Si ۰٫۵۵; Mg ۰٫۹ |
۶۲۰۱ | ۹۸٫۵ | Si ۰٫۷; Mg ۰٫۸ |
۶۲۰۵ | ۹۸٫۴ | Si ۰٫۸; Mg ۰٫۵;Mn ۰٫۱; Cr ۰٫۱; Zr ۰٫۱ |
۶۲۶۲ | ۹۶٫۸ | Si ۰٫۶; Mg ۱٫۰; Cu ۰٫۲۵; Cr ۰٫۱; Bi ۰٫۶; Pb ۰٫۶ |
۶۳۵۱ | ۹۷٫۸ | Si ۱٫۰; Mg ۰٫۶;Mn ۰٫۶ |
۶۴۶۳ | ۹۸٫۹ | Si ۰٫۴; Mg ۰٫۷ |
۶۹۵۱ | ۹۷٫۲ | Si ۰٫۵; Fe ۰٫۸; Cu ۰٫۳; Mg ۰٫۷; Mn ۰٫۱; Zn ۰٫۲ |
ویژگیهای آلومینیوم سری ۶۰۰۰
- قابلیت عملیات حرارتی: این سری از آلیاژهای آلومینیوم قابلیت عملیات حرارتی دارند که به آنها امکان بهبود استحکام و سختی را میدهد. عملیات حرارتی باعث میشود که آلیاژهای سری ۶۰۰۰ پس از تغییر شکل، دوباره به خواص مکانیکی اولیه خود بازگردند.
- استحکام و سختی مناسب: آلیاژهای سری ۶۰۰۰، بهویژه آلیاژ ۶۰۶۱، دارای استحکام کششی و سختی بالایی هستند. این ویژگی باعث میشود که این آلیاژها در ساخت قطعاتی که به استحکام بالا نیاز دارند، مانند سازههای ساختمانی و صنعتی، استفاده شوند.
- مقاومت به خوردگی: آلیاژهای سری ۶۰۰۰ به دلیل دارا بودن سیلیسیوم و منیزیم، مقاومت مناسبی در برابر خوردگی دارند. این ویژگی بهویژه در محیطهای مرطوب و دریایی بسیار مفید است.
- قابلیت ماشینکاری و شکلپذیری خوب: این آلیاژها به راحتی قابل ماشینکاری و شکلدهی هستند و همین امر باعث میشود که در تولید قطعات پیچیده و ساخت پروفیلهای مختلف کاربرد داشته باشند.
- جوشپذیری مناسب: آلیاژهای سری ۶۰۰۰، بهویژه آلیاژهای ۶۰۶۱ و ۶۰۶۳، جوشپذیری خوبی دارند. به همین دلیل در کاربردهایی که نیاز به جوشکاری است، مانند ساخت بدنه وسایل نقلیه و سازههای فلزی، بهوفور استفاده میشوند.
مقایسه آلومینیوم سری ۶۰۰۰ با سایر آلیاژهای آلومینیوم
مقایسه با سری ۵۰۰۰:
آلومینیوم سری ۵۰۰۰ که حاوی منیزیم است، مقاومت به خوردگی بسیار بالایی دارد و بیشتر در محیطهای دریایی و مرطوب استفاده میشود. در حالی که سری ۶۰۰۰، به دلیل قابلیت عملیات حرارتی و استحکام بالاتر، برای کاربردهای ساختاری و صنعتی مناسبتر است.
آلیاژهای سری ۵۰۰۰ قابلیت عملیات حرارتی ندارند، در حالی که سری ۶۰۰۰ با انجام عملیات حرارتی، خواص مکانیکی بهتری را ارائه میدهد. به همین دلیل در ساخت قطعات سازهای و صنعتی، سری ۶۰۰۰ برتری دارد.
مقایسه با سری ۷۰۰۰:
آلیاژهای سری ۷۰۰۰ که حاوی روی (Zn) هستند، دارای استحکام و سختی بسیار بالاتری نسبت به سری ۶۰۰۰ هستند. این ویژگی باعث شده که سری ۷۰۰۰ در صنایعی چون هوافضا و تجهیزات نظامی که نیاز به استحکام بسیار بالا دارند، استفاده شود.
با این حال، سری ۷۰۰۰ به دلیل استحکام بالا، انعطافپذیری و شکلپذیری کمتری دارد و همچنین جوشپذیری آن نسبت به سری ۶۰۰۰ پایینتر است. بنابراین، سری ۶۰۰۰ در کاربردهایی که نیاز به جوشکاری و شکلدهی آسانتر دارد، گزینه بهتری است.
مقایسه با سایر آلیاژهای سری ۶۰۰۰:
- آلیاژ ۶۰۶۱: یکی از پرکاربردترین آلیاژهای سری ۶۰۰۰ است. این آلیاژ به دلیل تعادل بین استحکام، مقاومت به خوردگی و قابلیت ماشینکاری، در ساخت قطعات هواپیما، تجهیزات ورزشی و قطعات خودرویی استفاده میشود.
- آلیاژ ۶۰۶۳: این آلیاژ بیشتر برای ساخت پروفیلهای ساختمانی مانند در و پنجرهها استفاده میشود. نسبت به ۶۰۶۱، شکلپذیری بهتری دارد، اما استحکام آن کمتر است.
- آلیاژ ۶۰۸۲: این آلیاژ دارای استحکام بالاتری نسبت به ۶۰۶۳ و مقاومت به خوردگی بیشتری نسبت به ۶۰۶۱ است. به همین دلیل در کاربردهای ساختاری مانند اسکلتهای ساختمانی و سازههای دریایی به کار میرود.
خواص و کاربرد آلیاژ های آلومینیوم سری ۶۰۰۰
- عنصر آلیاژی اصلی : منیزیم و سیلیسیم
- عملیات حرارتی پذیر
- مقاومت به خوردگی با قابلیت اکسترودپذیری بالا، استحکام متوسط
- موارد کاربرد در صنایع ساختمانی، خودروسازی و دریایی
- مهمتربن آلیاژهای این گروه ۶۰۶۱, ۶۰۶۳, ۶۱۱۱
کاربردهای آلومینیوم سری ۶۰۰۰
آلیاژهای سری ۶۰۰۰ به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود در کاربردهای متنوعی استفاده میشوند:
- صنعت ساختمان و سازههای فلزی: آلیاژهای سری ۶۰۰۰ به دلیل استحکام مناسب، مقاومت به خوردگی و قابلیت جوشکاری، در ساخت سازههای ساختمانی، در و پنجرهها، اسکلتهای فلزی و نمای ساختمانها استفاده میشوند.
- صنعت حمل و نقل: این آلیاژها به دلیل سبک بودن و استحکام مناسب، در ساخت بدنه خودروها، قطارها و وسایل نقلیه سنگین به کار میروند.
- تولید پروفیلهای صنعتی: آلیاژهای ۶۰۶۳ و ۶۰۸۲ به دلیل قابلیت ماشینکاری و شکلپذیری خوب، در تولید پروفیلهای صنعتی برای ساخت تجهیزات مختلف استفاده میشوند.
- صنعت هوافضا: آلیاژ ۶۰۶۱ به دلیل استحکام و سبکی بالا، در ساخت قطعات هواپیما و تجهیزات مرتبط با هوافضا استفاده میشود.
خواص و کاربرد آلیاژ های آلومینیوم سری ۶۰۰۰ در یک کلام
آلومینیوم آلیاژی سری ۶۰۰۰ یکی از محبوبترین سریهای آلیاژی آلومینیوم است که به دلیل خواص مکانیکی برجسته، استحکام بالا، قابلیت عملیات حرارتی و جوشپذیری خوب، در صنایع مختلفی همچون ساخت و ساز، حمل و نقل و هوافضا کاربرد دارد.
مقایسه این سری با سایر سریهای آلومینیوم نشان میدهد که سری ۶۰۰۰ به دلیل تعادل بین استحکام و شکلپذیری، گزینهای مناسب برای بسیاری از کاربردهای صنعتی و ساختمانی است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.